نقاشیهای کودکان، شاید برای شما تنها یک عالمه خط و خطوط به نظر برسد، اما باید بدانید که نقاشی بخش مهمی از رشد فرزندان شما را تشکیل میدهد. فعالیتهای معدودی مانند نقاشی کردن، بهصورت طبیعی از کودکان سر میزند. چه کودکتان با گچ بر روی پیاده روی جلوی خانه خطهایی میکشد یا مداد شمعی بر روی کاغذ چاپگر نقاشی میکشد، او حتماً از عمل خلق یک اثر هنری لذت میبرد. علاوه بر اشکال دیگر بیانی مانند رقص و داستانگویی، نقاشی نیز از مزایای رشدی بسیاری برخوردار است.
در ادامه این مطلب، درمیابیم که نقاشی کشیدن برای کودکان خردسال چه قدر اهمیت دارد و چه مزایایی را در پی دارد.
اهمیت نقاشی برای کودکان
دلایل زیادی وجود دارد که چرا نقاشی کشیدن از دوران کودکی میتواند به کودکان در توسعهی مهارتهای خلاقانه کمک کند. در این مقاله دلایلی برای تشویق فرزندتان به نقاشی در خانه، مهدکودک و مدرسه ذکر شده است.
مهارتهای حرکتی ظریف را توسعه میدهد
مهارتهای حرکتی ظریف شامل هرگونه حرکت تخصصی دست، مچ و انگشتان میباشد. به عنوان یک بزرگسال، هنگام تایپ کردن، رانندگی یا حتی پیام نوشتن، به مهارتهای حرکتی ظریف تکیه میکنید. برای کودک شما مهم است که مهارتهای حرکتی ظریف و قوی را در سنین پایین توسعه دهد.
نگهداشتن و انجام حرکاتی دستی با لوازم نوشتن، یکی از بهترین راهها برای بهبود مهارتهای حرکتی ظریف در کودک میباشد. نقاشی کشیدن، بازخورد بصری فوری ایجاد میکند که بسته به ابزاری که کودک شما استفاده میکند و نحوه استفاده او از آنها، تغییر میکند. این بازخورد به فرزند شما کمک میکند تا بهترین راههای رسیدن به نتیجه مطلوب را تشخیص دهد.
تحلیل بصری را تشویق میکند
کودکان خردسال هنوز برخی از مفاهیمی را که ممکن است شما فرد بزرگسال بدیهی میدانید، مانند فاصله، تفاوت اندازه و تفاوت بافتی درک نمیکنند. نقاشی فرصتی مناسب برای فرزند شما است که بتواند این مفاهیم را به شکلی آگاهانه فرابگیرد.
وقتی از کودک بخواهیم که چیزهای بخصوص و مشخصی را نقاشی کند، بهویژه در رابطه با یکدیگر، این کار میتواند به او کمک کند تا تحلیل بصری یا ویژوال اساسی را از فضاهای روزمره انجام دهد. برای حمایت از این نوع نقاشی در خانه، از کودک خود بخواهید تا نمونههایی از بزرگ و کوچک، زبر و صاف، دور و نزدیک و غیره را ترسیم کند.
به تمرکز کودک کمک میکند
از آنجا که بیشتر کودکان از نقاشی لذت میبرند، این فعالیت زمانی را برای ایجاد مفاهیم تمرکز و تمرین فراهم میکند. این مفاهیم برای موفقیت تحصیلی فرزند شما حتی در دوره ابتدایی ضروری هستند.
یادگیری چگونگی نگاه کردن به جزئیات کوچک، تمرکز روی دستیابی به یک نتیجه خاص و تمرین کارهای دشوار به فرزند شما در بالغ شدن کمک میکند.
هماهنگی دست و چشم را بهبود میبخشد
علاوه بر بهبود مهارتهای حرکتی ظریف، نقاشی کردن، کودک شما را قادر میسازد که بین آنچه میبیند و آنچه انجام میدهد ارتباط برقرار کند. این هماهنگی بین چشم و دست در موقعیتهای ورزشی و تفریحی و همچنین در رویههای تحصیلی ازجمله دروسی که نیاز به نوشتن و خط خوب دارند، مهم است.
برای تقویت هماهنگی چشم و دست، از فرزندتان بخواهید درحالیکه به یک شی نگاه میکند آن شی را بکشد یا از روی چیزی که شما کشیدهاید نقاشی کند.
اعتماد به نفس کودک را افزایش میدهد
به عنوان والدین یا سرپرست، شما احتمالاً دوست دارید این جمله را بشنوید، “نگاه کن که چه ساختهام!” هنگامی که کودک شما فرصتی برای ایجاد بازنماییهای بدنی از تخیل، افکار و تجربیات خود دارد، اعتماد به نفس به دست میآورد.
نقاشی کشیدن میتواند به کودک شما کمک کند احساس انگیزه ذاتی، ارزش و اعتبار خود را بیشتر کند. این تأیید باعث میشود كه وی در زمینههای دیگری كه ممكن است به اندازه نقاشی کشیدن طبیعی نباشد، اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.
کودک، روش حل مسئله خلاقانه را میآموزد
همراه با تجزیه و تحلیل بصری و تمرکز، نقاشی کشیدن کودک شما را ترغیب میکند تا مشکلات را به صورت خلاقانه حل کند. هنگامی که او یک نقاشی میکشد، باید بهترین روش برای اتصال قسمتهای بدن، به تصویر کشیدن احساسات در چهره و ترسیم بافتهای خاص را تعیین کند.
ارائه کارهای ویژه در نقاشی، مانند ایجاد یک پرتره خانوادگی و صحبت کردن در مورد رنگ، روش یا انتخابهای ویژه فرزند شما میتواند به او کمک کند مهارتهای قویتر حل مسئله را با گذشت زمان توسعه دهد.
برای کمک به فرزند خود در ایجاد انگیزه برای نقاشی کردن و خلق اثر، از تشویق مثبت استفاده کنید. میتوانید نقاشیهای تمام شده او را در اتاق کودک یا جاهای دیگر خانهتان به نمایش بگذارید، نقاشیهای منحصر به شخصی خاص را در قالب نامههایی به اعضای خانواده بدهید و فرزند خود را به خاطر تمرین و دستاوردهای خاصش ستایش کنید. کودک خود را ترغیب کنید تا در تمام دوران کودکی خود نقاشی بکشد تا از تمام مزایایی که در بالا ذکر شد بهره ببرد.
نقاشی کشیدن باعث میشود کودکان بیان بهتری از خود داشته باشند
کودکان همیشه نمیتوانند با استفاده از کلمات و اعمال، احساسات خود را ابراز کنند، بنابراین نقاشی شکل مهم دیگری از ارتباط است. میتوانید از طریق نقاشی کشیدن، به تفکرات و افکار کودک خود دست پیدا کنید. توانمندسازی کودک به بیان آنچه احساس میکند باعث افزایش هوش هیجانی او نیز میشود.
نقاشی کشیدن این امکان را میدهد تا تخیل خود را پیاده کنند
نقاشی باعث میشود تا تخیل کودک شما فعالتر شود. هر بار که نقاشی میکشند، به تخیل خود دسترسی پیدا میکنند و بازنماییهای بدنی از آنچه در ذهنشان است دارند. تخیلات به افراد این امکان را میدهد تا همه چیزهایی را که استفاده میکنند و همه روزه در آن احاطه شدهاند، خلق کنند.
نقاشی کشیدن کودک شما را برای رفتن به مدرسه آماده میکند
نقاشی کشیدن یکی از پایههای اولیه تفکر منطقی یا تفکر انتزاعی است. چه کودک شما هنوز در خانه شما باشد یا در مدرسه، نقاشی به او کمک میکند تا برای درک مفاهیم دشوارتر آماده شود. یادگیری این روشهای خلاقانه تفکر در سنین پایین، کودک را برای آموزشهای تحصیلی در آینده آماده میکند. انواع مختلفی از وسایل نقاشی را برای فرزندان خود تهیه کنید، مثلاً مداد رنگی، رنگ، گچ و ابزارهای رسانه دیجیتال را نیز فراموش نکنید تا به آنها کمک کنید تا بتوانند از تبلت ها و رایانههای دیگری استفاده کنند زیرا که در آینده حتماً از آنها استفاده زیادی خواهند کرد.
مراحل رشد و تکامل هنری
هنر هر کودک منحصر به خود او است و از الگوی جهانی رشد و تکامل پیروی میکند. همه کودکان مراحل مشابهی را طی میکنند، اما سنی که این مراحل در آن اتفاق میافتد متفاوت است.
- مرحله اول “آزمایش” است که در آن کودکان خردسال میآموزند که چگونه میتوانند علائمی را خلق کنند و یا کاغذی را خطخطی کنند. در اینجا هدف این است که ببینیم آنها از طریق تمرین و تکرار چه کاری میتوانند انجام دهند.
- هنگامیکه کودکان کنترل بیشتری روی قلم پیدا کردند، بهاحتمال زیاد الگوهای دایرهای شکل و نقاشیهایی را مشاهده میکنید فضای خیلی کمی از صفحه را اشغال کردهاند. وقتیکه کودکان قادر به ایجاد دایرهها و خطوط بهطور مداوم هستند، ممکن است دایرههایی را ببینید که خطوطی از آنها بیرون زده است.
- مرحله بعدی مرحلهای است که این دایرهها و خطوط تبدیل به چیزهایی مانند آدم میشوند، زیرا کودکان قادر به نمایان کردن آنچه در موردش فکر میکنند هستند. با تمرینهای مداوم، جزئیات ظریف مانند کشیدن انگشت و ابرو برای آدمی که نقاشی کرده است ظاهر میشود.
کتابهای رنگآمیزی
برخی تحقیقات نشان دادهاند که رنگآمیزی کتاب ممکن است خلاقیت برخی کودکان و استقلال بیان آنها را محدود کند. برخی از کودکان ممکن است از نقاشیهای موجود در این کتابها بهعنوان الگویی از آنچه یک شیء باید به نظر برسد استفاده کنند.
به عنوان مثال، اگر یک اسب در کتاب رنگآمیزی به شکلی خاص به نظر برسد، ممکن است کودکان باور کنند که اسب آنها باید به هم همین شکل به نظر برسد. آنها همچنین ممکن است احساس عدم توانایی در رسیدن به آنچه انتظار میرود کنند زیرا نمیتوانند درون خطوط ارائه شده رنگآمیزی کنند. این میتواند توانایی آنها را برای نقاشی کشیدن با احساس و هیجانات خود و به تصویر کشیدن چیزهایی که مشاهده میکنند، به جای اینکه چگونه با خطوط آنها را ترسیم کنند، محدود کند.
هنر یعنی کشف کردن، استفاده از تخیل آنها، آزمایش و تجربهی روشها و نحوهی ارائهی جدید. شما بهتر از همه فرزند خود را میشناسید، با خلقوخوی و توانایی او آشنایی دارید، بنابراین خودتان بهتر میدانید که آیا رنگآمیزی کتابها ابزاری مفیدی برای کودکتان است یا خیر.
از نقاشی کشیدن برای فرزندان خودداری کنید
مانند ایده استفاده از کتابهای رنگآمیزی، نقاشی کشیدن شما برای فرزندتان ممکن است توانایی خلاقیت آنها را محدود کند زیرا این کار شما دیکته میکنند که چیزهایی مانند خانه، خورشید و درخت باید چگونه کشیده شوند و باید چه شکلی باشند. کودکی که به کار خود اطمینان دارد، به ندرت از شما میخواهد که برای او نقاشی بکشید.
با کودکان دربارهی هنرشان صحبت کنید
تقریباً در سن 3 سالگی، کودکان ممکن است شروع به ایجاد طرحی برای نقاشی کشیدن کنند. اگرچه، ما اغلب به عنوان بزرگسال، ما نمیدانیم که قصد و هدف فرزندانمان از نقاشی کشیدن چیست. این ایده خوبی است که در مورد آنچه کودک شما ترسیم میکند صحبت کنید و در مورد آثار هنری آنها سؤال کنید.
یک عبارت کلی مانند “میتونی در مورد تصویری که کشیدی به من بگویی”، میتواند شروع خوبی برای این گفتگوی باشد و به کودک شما این امکان را میدهد تا داستان خود را بگوید. به نمایش گذاشتن کارهای هنری فرزندتان بر روی یخچال یا ساخت قاب برای کارهای خاص، به آنها نشان میدهد که آنچه انجام دادهاند مهم است.
چه تجربیاتی از نقاشی را میتوانید برای کودکتان فراهم کنید؟
کودکان نیاز به وسایل متنوعی برای نقاشی کشیدن و نقاشی کردن بر روی آنها دارند. این وسایل میتوانند شامل مداد، گچ، مداد شمعی، آبرنگ یا گواش و قلممو باشند. وسایلی مانند کاغذ، مقوا، جعبه، کف حیاط و حتی حصارهای دور خانه یا باغچه مکانهای مناسبی برای نقاشی کشیدن هستند.
به محض اینکه کودک شما علاقه نشان میدهد، معمولاً از حدود 8 ماهگی، تجربهی نقاشی کردن شروع میشود. سعی کنید از کاغذهایی استفاده کنید که هیچ خطی نداشته باشد تا فرزندانتان هنگام اولین تجربه خود، در ایجاد نشان و علامتها بر روی کاغذ محدود نشوند.
چرا کودکان دست از نقاشی کشیدن برمیدارند؟
وقتی که کودکان در سنین نه یا ده سالگی هستند، برای بسیاری از کودکان، لذت شوق نقاشی کمکم رو به محو شدن میکند. آنها وقتی میخواهند واقعیتی را به تصویر بکشند، متوجه میشوند که دیگران نقاشیهایشان را با دیدی انتقادی و عیب جویانه نگاه میکنند و درمیایند که مهارت کافی را برای خلق تصویری از آن واقعیت ندارند.
آن می فهمند که گلهای زیبای طرح واری که آنها بهصورت نقطههایی در یک خط چمن سبز میکشیدند، دیگر واقعی به نظر نمیرسند. آنها میدانند که دستها دایرهای نیستند که پنج خط از آنها (بهمثابه انگشت) بیرون زده است، ولی نمیتوانند یک دست واقعی بکشند.
برخی افراد بزرگسال که روزی در زندگی خود عاشق هر چیزی را نقاشی میکردند بودند، اکنون به نظر میآید که کمتر این کار را دوست دارند. در مدرسه معلمان دیگر کودکان بزرگتر کمتر به نقاشی کشیدن ترغیب میکنند و بسیاری از آن دلسرد میکنند – “وقتی نوشتنتان تمام شد، اگر دوست داشتید میتوانید نقاشی بکشید “، این سخن اکثر این معلمان است.
به نظر میرسد همهچیز دست به دست هم میدهد تا فرزندانمان دست از نقاشی کشیدن بردارند.