انجام حرکات مختلف در لگن و زانوها با استفاده از مفاصل، عضلات و تاندون‌ها امکان‌پذیر می‌شود. در صورتی که به هر یک از این ساختارها آسیبی وارد شود، حرکت دادن لگن و زانو دشوار می‌شود.
کاردرمانی سبب درمان درد زانو و لگن شده و همچنین احتمال آسیب‌دیدگی زانوها در آینده را کاهش می‌دهد. در این مقاله اطلاعات لازم در مورد درمان زانودرد با کاردرمانی شرح داده خواهند شد.
مزایای کاردرمانی برای درمان زانودرد
درمان زانودرد با کاردرمانی دارای مزایای بسیاری می‌باشد. این مزایا شامل کاهش درد، افزایش میزان استقلال شخص در انجام فعالیت‌های روزمره و همچنین افزایش سطح عملکرد جسمانی شخص می‌باشند.
درمان زانودرد با کاردرمانی چگونه انجام می‌شود؟
صرف نظر از نوع عارضه‌ای که باعث بروز درد زانو و لگن شده است، کاردرمانی به تسکین درد کمک می‌کند. متخصص کاردرمانی عارضه مورد نظر را ارزیابی کرده و برنامه درمانی ویژه هر شخص را طرح‌ریزی می‌کند. در طی روند ارزیابی، دامنه حرکتی و قدرت عضلات بیمار بررسی می‌شوند. امکان دارد درمان زانودرد با کاردرمانی با استفاده از روش‌های مختلفی انجام شود. این روش‌ها عبارتند از:
- درمان دستی. ممکن است متخصص کاردرمانی از تکنیک‌های درمان دستی از جمله تمارین کششی و یا ماساژ جهت کاهش درد زانو و لگن استفاده کند.
- درمان با یخ یا حرارت. معمولاً از یخ جهت کاهش ورم و التهاب استفاده می‌شود. حرارت نیز به منظور افزایش قابلیت حرکتی و کاهش درد به کار برده می‌شود.
- تمارین ورزشی در منزل. متخصص جهت درمان زانودرد با کاردرمانی، تمارین ورزشی ویژه‌ای را جهت انجام در منزل به بیمار آموزش می‌دهد.
- درمان با اولتراسوند. امکان دارد از اولتراسوند به منظور ایجاد حرارت در بافت‌های بدن و شناسایی بخش‌های آسیب‌دیده استفاده شود.
- لیزردرمانی. لیزردرمانی به منظور کنترل درد در کاردرمانی به کار برده می‌شود. این روش سبب افزایش جریان خون، کاهش ورم و بهبود رشد و تکثیر سلول‌ها می‌شود.
کاردرمانی برای درمان چه عارضه‌هایی استفاده می‌شود؟
کاردرمانی برای درمان عارضه‌های مختلفی به کار برده می‌شود. امکان دارد این عارضه‌ها در اثر انجام حرکات مکرر، آسیب‌دیدگی یا بیماری مزمن ایجاد شوند. شایع‌ترین عارضه‌هایی که سبب بروز درد لگن و زانو می‌شوند عبارتند از:
آرتروز
آرتروز عارضه‌ای است که سبب التهاب بافت اطراف مفاصل می‌شود. این عارضه می‌تواند باعث بروز درد زانو و لگن شود. متخصص کاردرمانی نحوه رعایت وضعیت صحیح بدنی و روش‌های صحیح انجام حرکات مختلف را جهت حفاظت از مفاصل و تسکین درد به بیمار آموزش می‌دهد.
پس از تشخیص آرتروز بایستی به متخصص کاردرمانی مراجعه شود. بسیاری از افراد پس از تشخیص این که آرتروز باعث دشوار شدن انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود، به متخصص کاردرمانی مراجعه می‌کنند.
بیماری بورسیت
بورسیت زمانی ایجاد می‌شود که بورس (کیسه حاوی مایع) دچار التهاب می‌شود. این عارضه معمولاً در اثر استفاده بیش از حد یا آسیب‌دیدگی‌های مکرر ایجاد می‌شود. امکان دارد بورسیت در قسمت‌های مختلفی از بدن از جمله لگن و زانوها ایجاد شود. کاردرمانی می‌تواند به بهبود و کاهش درد ناشی از بورسیت کمک کند.
پارگی مینیسک
پارگی مینیسک یکی از شایع‌ترین عارضه‌های مربوط به آسیب‌دیدگی زانو محسوب می‌شود. پارگی مینیسک می‌تواند باعث بروز درد خفیف یا شدید، ورم و خشکی شود. امکان دارد این عارضه در اثر آسیب ناگهانی و یا انجام حرکات مکرر بروز کند. چرخش پاها در زمان انجام حرکات ورزشی یا تفریحی، سبب افزایش احتمال پارگی مینیسک می‌شود. بهبود پارگی مینیسک و درمان زانودرد با کاردرمانی امکان‌پذیر است.
پیچ‌خوردگی و کشیدگی
پیچ‌خوردگی زمانی ایجاد می‌شود که رباط دچار کشیدگی بیش از حد شود. کشیدگی زمانی بروز می‌کند که عضله یا تاندون تحت فشار بیش از حد قرار بگیرد. پاره شدن رباط نیز می‌تواند باعث بروز درد، کبودی و کاهش قابلیت حرکتی شود. متخصص کاردرمانی با استفاده از آموزش تمارین ورزشی ویژه جهت کاهش درد، به تسریع روند بهبودی کمک می‌کند.
ارزیابی وضعیت بیماری در برنامه کاردرمانی
ارزیابی بخش مهمی از روند کاردرمانی محسوب شده و تأثیر به سزایی در جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز دارد. متخصص کاردرمانی از این اطلاعات استفاده کرده و نحوه تأثیر درد مفصل بر فعالیت‌های روزانه را بررسی می‌کند. پس از ارزیابی درد مفصل، برنامه درمانی با همکاری بیمار طرح‌ریزی خواهد شد.
تغییراتی که شخص در اثر درد مفصل در زندگی خود تجربه می‌کند و تأثیر این درد بر فعالیت‌های روزانه در کاردرمانی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
ارزیابی در کاردرمانی به دلایل زیر انجام می‌شود:
- شناسایی مشکلاتی که شخص در اثر درد مفصل تجربه می‌کند و تأثیر این مشکلات بر زندگی روزمره
- اولویت‌بندی هر یک از مشکلات به ترتیب اهمیت
- بررسی روند انجام امور روزانه توسط بیمار
- طرح‌ریزی برنامه درمانی متناسب با وضعیت جسمانی هر شخص
روند ارزیابی توسط متخصص کاردرمانی با تجربه در منزل بیمار و یا در کلینیک انجام می‌شود و شامل موارد زیر می‌باشد:
- ارزیابی محل کار
- ارزیابی فعالیت‌های روزانه
- استفاده از ابزار کمکی
- بررسی نحوه نشستن
- برآورد و ارزیابی خطرات احتمالی
- ارزیابی روند ادامه فعالیت‌های شغلی
متخصص کاردرمانی جهت کمک به تسریع روند بهبود درد مفصل و درمان زانودرد با کاردرمانی، دارای مهارت و تجربه کافی می‌باشد.
نحوه درمان زانودرد با کاردرمانی
جهت درمان زانودرد با کاردرمانی امکان دارد از اسپلینت یا ابزار کمکی به منظور رفع فشار بر روی مفاصل دردناک و کمک به جلوگیری از آسیب‌دیدگی استفاده شود. متخصص کاردرمانی نحوه محافظت از مفاصل با استفاده از تغییر در نحوه انجام فعالیت‌های روزانه را به بیمار آموزش می‌دهد (مانند استفاده از هر دو دست یا به کارگیری ابزار کمکی).
استفاده از ابزار کمکی به افراد مبتلا به آرتروز کمک می‌کند تا فعالیت‌های مورد نظر خود را با درد کمتری انجام دهند. متخصص کاردرمانی نحوه انجام تمارین ورزشی ویژه در منزل جهت کمک به افزایش دامنه حرکتی، بهبود انعطاف‌پذیری و قدرت عضلانی را به بیمار آموزش می‌دهد. هدف از انجام این تمارین، بهبود قدرت بدنی بیمار جهت انجام فعالیت‌های روزانه و همچنین تشویق بیمار به ادامه انجام این تمارین در منزل می‌باشد.
آرتروز یک بیمار مزمن محسوب می‌شود؛ به همین دلیل کاردرمانی برای افراد مبتلا به آرتروز یا عارضه‌های مشابه که به دنبال راهی برای انجام فعالیت‌های روزمره هستند یک گزینه درمانی بسیار مناسب به شمار می‌آید.
آموزش به بیمار
در کاردرمانی به بیمار آموزش داده می‌شود تا فعالیت مورد نظر خود را به اجزای کوچکتر و قابل کنترل تقسیم کند. در نتیجه بیمار مبتلا به درد مفصل راحت‌تر می‌تواند اموری مانند آشپزی را متناسب با وضعیت جسمانی خود انجام دهد. این روش همچنین باعث بهبود توانایی بیمار جهت شرکت در فعالیت مورد علاقه‌اش شده و در نهایت میزان رضایت بیمار از زندگی را افزایش می‌دهد.
استفاده از ابزارهای کمکی
جهت درمان زانودرد با کاردرمانی امکان دارد از ابزارهای کمکی استفاده شود. این ابزارها سبب افزایش توانایی‌های عملکردی بیمار می‌شوند. متخصص کاردرمانی در ارتباط با استفاده از ابزارهای کمکی ارزیابی‌های لازم را انجام داده و توصیه‌های لازم را در این ارتباط به بیمار ارائه می‌دهد. به‌کارگیری ابزارهای کمکی سبب بهبود عملکرد و افزایش میزان استقلال بیمار جهت انجام فعالیت‌های روزانه می‌شود. ابزارهای کمکی در انواع مختلفی موجود هستند؛ ولی پیش از خرید این ابزارها بایستی با متخصص کاردرمانی در این مورد مشورت شود چرا که استفاده از ابزارها و وسایل نامناسب ممکن است سبب بروز محدودیت در توانایی‌های شخص جهت انجام امور مختلف شود.
کنترل درد
عارضه‌های مرتبط با زانو می‌توانند سبب بروز مشکلات زیادی برای شخص شوند. بسته به شدت عارضه امکان دارد زانودرد در زمان صبح، شب و یا در طول روز ایجاد شود. متخصص کاردرمانی به منظور ارائه روش‌های مناسب جهت کنترل درد دارای تجربه و مهارت زیادی می‌باشد. این روش‌ها شامل تکنیک‌های ویژه شمارشی و تنفسی و همچنین تصویرسازی ذهنی می‌باشند. کنترل مؤثر درد می‌تواند تأثیر به سزایی در توانایی شخص جهت شرکت در فعالیت‌های مورد علاقه و بهبود کیفیت زندگی داشته باشد.
جلسات درمانی انفرادی
امکان دارد جهت درمان زانودرد از جلسات انفرادی کاردرمانی استفاده شود. این جلسات برقراری ارتباط آزاد بین بیمار و متخصص کاردرمانی را امکان‌پذیر می‌سازند. در نتیجه متخصص قادر است که اطلاعات مورد نیاز را با دقت بیشتری جمع‌آوری کرده و از تناسب روند درمان با نیازهای بیمار اطمینان حاصل کند. این جلسات سبب بهبود توانایی بیمار و حفظ استقلال به منظور انجام فعالیت‌های روزانه می‌شوند.
ارزیابی محیط زندگی بیمار
ارزیابی محیط زندگی بیمار توسط متخصص کاردرمانی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که به متخصص اجازه می‌دهد تا با دقت بیشتری توصیه‌های لازم را در ارتباط با ادامه روند درمان در منزل به بیمار ارائه کند. هدف از کاردرمانی در منزل، بهبود توانایی بیمار جهت شرکت در امور روزانه مانند آشپزی، نظافت، استحمام و لباس پوشیدن می‌باشد. بررسی محیط زندگی بیمار نه تنها به متخصص کاردرمانی جهت یاری رساندن به بیمار برای افزایش میزان استقلال کمک می‌کند بلکه سبب بهبود کیفیت زندگی بیمار نیز می‌شود.
کاردرمانی برای افراد مبتلا به عارضه‌های مرتبط با مفاصل مانند زانودرد، تکنیک‌های مختلف کنترل درد و ابزار و وسایل کمکی ویژه را فراهم می‌کند. در واقع کاردرمانی سبب بهبود میزان استقلال شخص شده و رویکردهای سودمندی را جهت انجام امور روزانه برای افراد مبتلا به بیماری یا اشخاص دچار آسیب‌دیدگی ارائه می‌دهد.
کلیه روش‌های درمانی کاردرمانی به منظور افزایش میزان مشارکت شخص در فعالیت‌های روزانه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فعالیت‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- شستشو و نظافت
- لباس پوشیدن
- استحمام
- آشپزی
- ادامه فعالیت‌های شغلی
- فعالیت‌های تفریحی
