توان‌بخشی پس از جراحی دست (تاندون ریلیز): کاردرمانی و ورزش دست

اگر هر یک از تاندون‌های دست شما آسیب دیده باشد، ممکن است برای ترمیم آن‌ها و انجام بازیابی حرکت در انگشتان دست یا انگشت شست به عمل جراحی نیاز باشد. تاندون ها تارهای سختی از بافت هستند که عضلات را به استخوان ها وصل می‌کنند. هنگامی که گروهی از عضلات منقبض می‌شوند (سفت می‌شوند)، تاندون های متصل به استخوان های خاصی کشیده می‌شوند و به شما امکان می‌دهند طیف گسترده ای از حرکات را انجام دهید. 2 گروه از تاندون ها در دست وجود دارد:

تاندون های اکستانسور(extensor tendons) – که از ساعد به سمت پشت دست شما حرکت می‌کند تا انگشتان دست و انگشت شست، و این تاندون به شما امکان می‌دهد انگشتان و شست خود را صاف کنید

تاندون های فلکسور(flexor tendons) – که از ساعد، از طریق مچ دست به کف دست شما عبور می‌کند، و به شما امکان می‌دهد انگشتان خود را خم کنید

اغلب جراحی  برای ترمیم آسیب هر دو گروه از تاندون ها، می‌تواند انجام شود.

درمان  تاندون دست چه زمانی مورد نیاز است 

ترمیم تاندون دست وقتی انجام می‌شود كه یك یا چند مورد پارگی در تاندون دست شما وجود داشته باشد یا بریدگی این تاندون ها منجر به از بین رفتن حرکات طبیعی دست شود. اگر تاندون‌های اکستانسور شما آسیب دیده است، نمی‌توانید یک یا چند انگشت را صاف کنید. اگر تاندون های فلکسور شما آسیب دیده باشد، نمی‌توانید یک یا چند انگشت خود را خم کنید. آسیب تاندون همچنین می‌تواند باعث درد و التهاب (تورم) در دست شما شود.

در بعضی موارد، آسیب به تاندون های اکستانسور بدون نیاز به عمل جراحی قابل درمان است. این درمان معمولا شامل استفاده از یک تکیه گاه سفت و سخت به نام اسپلینت است که در اطراف دست پوشیده می‌شود.

علل عمده صدمات تاندون شامل موارد زیر است:

بریدگی – بریدگی پشت یا کف دست شما می‌تواند به آسیب دیدگی تاندون های شما منجر شود

صدمات ورزشی – تاندون های اکستانسور هنگام ضربه به انگشت مانند وقتی که می خواهید یک توپ را بگیرید، می‌توانند دچار پارگی شوند. تاندون های فلکسور می‌توانند هنگام گرفتن یقه پیراهن حریف مانند ورزش راگبی گاهی از استخوان جدا شوند. و همچنین ورزش‌هایی مانند سنگ نوردی و ژیمناستیک که فشار زیادی به دست و به خصوص انگشتان وارد می‌کنند، می‌توانند باعث ایجاد پارگی در این تاندون ها شوند.

گاز گرفتن – گزش حیوانات و حتی انسان می‌تواند باعث آسیب تاندون شود و فرد ممکن است بعد از ضربه زدن در دندان شخص دیگر، به تاندون دست خود آسیب برساند.

صدمات خرد کننده – ضربه زدن به در با انگشت در یا خرد کردن دست در یک تصادف رانندگی می‌تواند تاندون را تقسیم یا پارگی کند.

آرتریت روماتوئید – آرتریت روماتوئید می‌تواند باعث التهاب تاندون ها شود، که در موارد شدید می‌تواند منجر به پارگی تاندون ها گردد

جراحی ترمیم تاندون دست

در ترمیم تاندون ممکن است جراح یک برش کوچک در مچ دست، دست یا انگشت شما ایجاد نماید تا به وسیله آن بتواند انتهای تاندون پاره شده را پیدا کرده و آن‌ها را به هم بچسباند.

رسیدن به تاندون‌های اکستنسور آسان‌تر است، بنابراین ترمیم آن‌ها نسبتاً ساده است. بسته به نوع آسیب، ممکن است ترمیم تاندون‌های اکستانسور در بخش غیرمترقبه و اورژانس (A&E) که بخش بیهوشی ناحیه ای بیحسی را در منطقه آسیب دیده بی حس می‌کند، باشد.

ترمیم تاندون‌های فلکسور بسیار چالش برانگیز است زیرا سیستم تاندون فلکسور پیچیده تر است. ترمیم تاندون فلکسور معمولاً باید تحت بیهوشی ناحیه ای و بیهوشی عمومی (که در آن کل بازو قرار دارد) توسط یک جراح پلاستیک یا ارتوپدی باتجربه و متخصص در جراحی دست انجام شود.

مراقبت‌های پس از جراحی دست و تاندون 

بعد از عمل ممکن است دست شما دچار کبودی و تورم شود و به محض از بین رفتن بیهوشی، درد را تجربه خواهید کرد. تاندون های ترمیم شده تا زمانی که به طور کامل بهبود نیایند، بسیار ضعیف خواهند بود که می‌تواند بهبودی را به یک روند طولانی تبدیل کند. بسته به نوع بازیابی مکان پاره شده در دست، ممکن است از 1 تا 3 ماه طول بکشد. بسته به طیف وسیعی از عوامل از جمله سن بیمار، سلامت عمومی و میزان تشکیل اسکار ممکن است زمان بهبودی فرد متفاوت باشد.

قبل از خارج شدن از مرکز جراحی، دست شما در یک آتل دست به صورت محکم و ثابت قرار می‌گیرد که مانع از پرت شدن تاندون ترمیم شده می‌شود. چهار هفته اول شما باید به صورت دائم اسپلینت را بپوشید.

بازگشت شما به محل کار و از سرگیری فعالیت‌های روزانه بستگی به ماهیت شغل و محل آسیب شما دارد. اکثر فعالیت‌های سبک معمولاً بعد از شش تا هشت هفته از سر گرفته می‌شوند و کارهای سنگین تر و فعالیت های ورزشی بعد از شش ماه انجام می‌شود. جراح شما می‌تواند تخمین دقیق تری از دوره بهبودی مورد انتظار شما ارائه دهد.

رژیم غذایی 

شما ممکن است رژیم منظم خود را از سر بگیرید. با این وجود، با غذاهای آبکی شروع کنید و به تدریج راه بازگشت به رژیم غذایی عادی خود را شروع کنید. این به جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ کمک می‌کند.

مراقبت از دست و حمام 

• تا اولین جلسه ویزیت پزشک بعد از عمل، پانسمان و اسپلینت را در جای خود نگه دارید.
• در اولین ملاقات با پزشک بعد از عمل، لباس پوشیدن تغییر می‌کند.
• پانسمان موقت بر روی دست شما قرار خواهد گرفت که به شما امکان می‌دهد بلافاصله حمام کنید.
• تا زمانی که بانداژ برداشته نشود، حمام و شنا نکنید.
• اگر پانسمان‌های موقت شما شل شده و یا باز شده اند، نوارهای ضد آب و موارد مشابه می‌توانید روی دست خود قرار دهید.
• محل بریدگی را خشک نگه دارید تا بخیه ها برداشته شوند.

بالا بردن و چرخاندن دست 

• قسمت انتهایی دست خود را روی بالش قرار دهید به نحوی که انگشتان شما به صورت صاف باشند و تا حد ممکن برای 3-5 روز دست خود را در این حالت نگه دارید.
• پس از این چند روز اول، برای کاهش تورم، همچنان در صورت نیاز به بالا بردن دست خود ادامه دهید.

سرما درمانی 

• برای کمک به کاهش درد و تورم، برای 48 ساعت اول هر یک تا دو ساعت برای 48 ساعت اول یک بسته یخ را به مدت 20 تا 25 دقیقه در ناحیه جراحی بمالید و سپس در صورت نیاز به کنترل درد و تورم کمک کنید.
• برای جلوگیری از سرمازدگی، حوله یا تی شرت بین یخ و پوست خود قرار دهید.استفاده از یخ هنگام خواب ضروری نیست.
• پزشکان استفاده از پک های یخ را توصیه می‌کنند که غالباً یک هزینه شخصی است و بیمه حمایت نمی‌کند. مزیت این پک‌ها این است که می‌توان درجه حرارت را تنظیم کرد و امکان استفاده مداوم را برای چند ساعت در یک زمان فراهم می‌کند.

داروهای ضد درد 

• در هنگام خروج از مرکز جراحی، پزشک به شما دستورالعمل کتبی برای داروهای درد را خواهد داد. داروهای ضد درد خود را طبق تجویز مصرف کنید. ممکن است بخواهید برای 48 ساعت اول بعد از عمل مرتباً آن را مصرف کنید. هیچ تیلنول اضافی مصرف نکنید.
• در حالی که شما در اتاق عمل خواب هستید، ممکن است یک داروی بی حس کننده با عمل طولانی مدت به منطقه جراحی تزریق شود تا به شما در رفع ناراحتی فوری بعد از عمل تا 24 ساعت کمک کند. هنگامی که برای اولین بار متوجه سوزن سوزن شدن یا لرزش شدید، داروی ضد درد خود را شروع کنید تا قبل از بی اثر شدن بی حسی موضعی موثر باشد.
• رانندگی در هنگام مصرف هرگونه داروی ضد درد ممنوع می‌باشد!
• این دارو ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع شود، بنابراین آن را همراه با غذا میل کنید.
• داروهای ضد درد و بیهوشی عمومی نیز ممکن است باعث یبوست شود، بنابراین برای جلوگیری از یبوست ممکن است نیاز به نرم کننده مدفوع، نوار فیبر، متاموسیل یا آب آلو داشته باشید.

مراقبت و پیگیری بعدی 

• مراقب درجه حرارت> 101.5F، بی حسی و سوزن زدن مداوم، خونریزی مداوم یا زهکشی از زخم، بو و ناخوشایند، درد که به تدریج وخیم تر می‌شود، بی پاسخ به داروهای ضد درد، درد قفسه سینه یا مشکل در تنفس باشید. اگر هر یک از این علائم را دارید، در طی ساعات عادی کاری با مطب تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین اتاق اورژانس بروید.
• لطفاً حتماً دستورالعمل‌هایی را که پزشک به شما داده است پیروی کنید، ممکن است دستورالعمل خاصی برای مراقبت شما داشته باشند.

توان‌بخشی پس از جراحی دست :تاندون ریلیز  

برای تسریع در روند بهبودی، ممکن است یک برنامه کاردرمانی، تحت نظارت یک متخصص درمانگر دستی توصیه شود، و بهترین فرصت را برای بهبودی کامل به شما می‌دهد. لازم است کل دوره توان‌بخشی را طی کرده و از دستورالعمل درمانگر خود پیروی کنید تا از حداکثر ظرفیت دست و بازوی خود استفاده کنید. تلاش برای استفاده از تاندون‌های ترمیم شده فراتر از ظرفیت آن‌ها در دوره بهبودی، می‌تواند باعث جدا شدن آن‌ها شود. متخصصین درمان دست انواع ابزار و تکنیک را در اختیار دارند. بسته به شرایط و اهداف شما، آن‌ها ممکن است یک یا چند درمان زیر را برای بهبود عملکرد بازو یا دست شما توصیه کنند:

• برنامه‌های فعالیتی که برای افزایش حرکت، مهارت و قدرت طراحی شده اند
• فشرده سازی و مدیریت ادم و تورم
• حساسیت زدایی، آموزش مجدد حسی و تکنیک های جبران حسی
• تحریک الکتریکی
• روش‌های درمانی برای پیش شرط سازی بافت و مفاصل برای به حداقل رساندن درد و سفتی
• ارزیابی عملکرد و تغییرات
• آموزش حفاظت و مراقبت از مفاصل
• مدیریت رفتاری
• تکنیک‌ها و پیشنهادات مربوط به دستگاه های کمکی
• درمان دستی
• ارتزهای سفارشی برای کمک به محافظت از دست شما پس از جراحی ، بی حرکت کردن آن، اصلاح یک آسیب یا بدشکلی و غیره.
• آموزش بیمار و خانواده
• آموزش استفاده از پروتز
• مدیریت بافت اسکار
• گرما درمانی و سرما درمانی
• مراقبت از زخم

چرا ورزش کردن برای توان‌بخشی دست پس از جراحی مهم است؟

ورزش برای اینکه بتوانید تاندون خود را به صورت کامل و در یک زمان کوتاه بهبود بخشید، مهم است. همچنین این کار باعث کاهش سفتی و تورم در دست و انگشتان می‌شود. درمانگر دستی شما تمرینات خاصی را به شما یاد می‌دهد که باید در طول روز انجام دهید. به طور معمول هر دو ساعت با پنج تکرار. ورزش اگر بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم باشد با خطر پارگی یا چسبندگی به تاندون یا برش اصلاح شده همراه است و اگر به صورت دقیق و صحیح دنبال نشود، خطرناک است. پزشک معالج شما به شما توصیه می‌کند که چه زمانی باید روی تمرینات جدید حرکت کنید. به شما آموزش داده می‌شود 3 تا 4 هفته بعد از عمل تمرین های زیر را انجام دهید:

• ورزش (1): با استفاده از دست سالم خود، انگشت دست مصدوم خود را به آرامی به سمت چین‌های کف دست خود خم کرده و آن‌ها را 3-5 ثانیه نگه دارید. به آرامی اجازه دهید انگشتان با حالت اولیه بازگردند و انگشت خود را بدون کمک گرفتن از دست سالم خود به حالت اسپلینت صاف کنید.
• ورزش (2): انگشتان دست مصدوم خود را تا جایی که می‌توانند به سمت کف دست خود خم کنید. خم کردن باید تا جایی باشد که فشار زیاد به انگشتان وارد نشود. انگشتان دست خود را بدون کمک گرفتن از دست سالم خود به حالت اسپلینت صاف کنید
• ورزش (3): انگشتان دست خود را همیشه آرام نگه دارید. مچ دست خود را صاف کنید و به آرامی اجازه دهید مچ دست شما به جلو شل شود (انگشتان دست خود را به طور طبیعی صاف کنید). سپس مچ دست خود را به آرامی بکشید و به حالت اولیه بازگردانید (انگشتان شما به طور طبیعی خم خواهد شد).