“این خدمت و سرویس و محتویات این مقاله در کلینیک روشا انجام نمی شود و مشاوره ای هم داده نمی شود و فقط صرفا برای افزایش دانش بازدیدکنندگان عزیز درج شده است”
ممکن است متوجه شوید کودک کوچک شما هنگام خواب، مرتباً دهان خود را حرکت میدهد. این میتواند همراه با صداهای به هم خوردن دندان یا صدایی باشد که دندانها بر روی هم ساییده میشوند. اینها همه نشانههایی است که ممکن است کودک شما دندان قروچه داشته باشد.
دندان قروچه یا بروکسیسم (Bruxism) چیزی است که به دلایل مختلف میتواند در طول زندگی اتفاق بیفتد. کودکان ممکن است در 6 ماهگی، هنگامی که دندانها شروع به روییدن میکنند، شروع به ساییدن دندانهایشان کنند و دوباره در 5 سالگی که دندانهای دائمی آنها شروع به روییدن کنند، ممکن است دوباره شروع به دندان قروچه کنند.
بزرگسالان ممکن است به دلیل استرس یا عصبی بودن دندانهای خود را روی هم بسایند. وقتی صحبت از کودکان نوپا میشود، علل این امر معمولاً بیشتر مربوط به بررسی و سر درآوردن از دندانهای جدید در دهانشان است. اگرچه بیشتر کودکان نوپا با بزرگتر شدن، این عادت را کنار میگذارند، اما مواردی وجود دارد که ممکن است شما برای محافظت از دندان کودک خود به دنبال درمان باشید.
انواع دندان قروچه
دندان قروچه اغلب به صورت زیر دستهبندی میشود:
- دندان قروچه در بیداری، یعنی معمولاً هنگامیکه بیدار هستید دندانها و فک خود را رویهم فشار میدهید (البته معمولاً دندان قروچه ای وجود ندارد). بیشتر افراد این کارها را هنگام تمرکز کردن، به صورت ناخودآگاه انجام میدهند.
- دندان قروچه در خواب یعنی وقتی که شما به طور ناخودآگاه دندانهای خود را رو هم میسایید و عضلات فک خود را در خواب فشار میدهید. افرادی که کنار شما هستند میتوانند صدای دندانقروچه یا کشیدن دندانها رویهم را بشنوند که میتواند پر سروصدا باشد.
پس دندان قروچه به دو دستهی زیر تقسیم میشود:
- دندان قروچه یا بروکسیسم اوليه که بدون هيچ گونه بيماري زمینهای رخ میدهد
- دندان قروچه ی ثانویه که ناشی از بیماری دیگری مانند افسردگی یا اضطراب یا مصرف برخی داروها است.
دندان قروچه در هنگام خواب
دندان قروچه دندان در هنگام خواب به عنوان دندان قروچه ی مرتبط با خواب شناخته میشود. دندان قروچه به ویژه در کودکان در هنگام خواب بسیار شایع است، زیرا در هنگام خواب عضلات فک منقبض میشوند.
اگر آن انقباضات فک خیلی قوی باشد، میتواند باعث دندان قروچه شود. صدای آن میتواند آنقدر بلند باشد که بتوانید آن را بشنوید، اما بیشتر اوقات اگر در هنگام خواب اتفاق بیفتد، غیرارادی است، یعنی کودک شما حتی نمیداند که این کار را انجام داده است.
دندانقروچه کودک اغلب در طول مرحلهی REM خواب اتفاق میافتد، یعنی مرحله دوم خواب. بیشتر اوقات، کودکی که دندانهای خود را روی هم میساید، در طول دندان قروچه از خواب بیدار نمیشود. با این حال، برخی از مطالعات نشان دادهاند که علائمی از دیدن خواب آشفته در هنگام دندان قروچه وجود دارد، مانند افزایش ضربان قلب که به آن “ریز انگیختگیها” میگویند. این بدان معناست که کودک نشانههای بیدار شدن از خواب را نشان میدهد، اگرچه کاملاً بیدار نمیشوند.
پزشکان کاملاً مطمئن نیستند که دندان قروچه در نتیجهی انگیختگی است یا انگیختگی به دلیل دندان قروچه اتفاق میافتد، بنابراین بسیاری از جنبههای دندان قروچه در شب هنوز راز آلود و نامعلوم است.
میزان شیوع
دندان قروچه در حدود 14 تا 17 درصد کودکان رخ میدهد و خیلی زود در دوران کودکی شروع میشود، به محض اینکه دندانهای بالایی و پایینی از لثهها خارج شدند.
اگرچه اکثر کودکانی که دندانهای خود را به هم میسایند، تقریباً در سن شش سالگی دندان قروچه را ترک میکنند، تقریباً یک سوم کودکان همچنان دندان قروچه خود را تا بزرگسالی ادامه میدهند. تخمین زده میشود که حدود 18٪ از افراد بزرگسال بین سنین 18 و 29 سالگی دچار دندان قروچه و کمتر از 6٪ از آنها، این عارضه را تا سن 60 سالگی تجربه میکنند.
به نظر نمیرسد تفاوت قابل ملاحظهای در دندان قروچه در بین پسران و دختران وجود داشته باشد و بررسیها نتایج متناقضی را نشان داده است، اما آنها تأیید میکنند که دندان قروچه هم در دختران و هم در پسران اتفاق میافتد.
چرا کودکان نو پا دندان قروچه دارند؟
دندان قروچه معمولاً در هنگام خواب برای کودک نوپا اتفاق میافتد، البته ممکن است در طول روز نیز متوجه این کار شوید. دندانپزشکان همیشه دلایلی را که کودک نوپا دندانهای خود را روی هم میسایند نمیدانند. برخی از دلایل میتواند شامل موارد زیر شود.
- دندانهای کودک نوپای شما به درستی تراز نشدهاند.
- کودک نوپای شما از آن به عنوان روشی برای تسکین درد استفاده میکند، مانند درد گوش یا ناراحتی به خاطر دندان درآوردن.
- در نتیجه برخی بیماریها مانند فلج مغزی یا مصرف داروها.
در کودکان بزرگتر، دندانقروچه میتواند نشانه استرس یا اضطراب باشد. یک مثال از این میتواند استرس ناشی از تغییر روال زندگی یا احساس ناخوشی باشد. گاهی اوقات ممکن است شما یا پزشکتان نتوانید علت دقیق آن را مشخص کنید.
علائم
در بیشتر موارد، والدین فقط با مشاهده کودک به انجام این کار یا با شنیدن صدای ساییده شدن دندانها متوجه شوند که کودک نوپایشان دندان قروچه دارد. کودک، خیلی وقتها، حتی نمیداند که این کار را انجام میدهند.
در برخی موارد، کودک هنگام بیدار شدن نیز دندانهای خود را رویهم فشار میدهند و والدین میتوانند به توجه کودک را به چیز دیگری پرت کنند تا دست از این کار بکشد.
یک ابزار تشخیصی به نام Bitestrip وجود دارد که میتوان از آن در خانه استفاده کرد تا کمک کند تا تشخیص دهید که آیا دندان قروچه در خواب وجود دارد یا خیر؛ اما بیشتر اوقات، این وسیله فقط در بزرگسالان یا در موارد شدید مورد استفاده قرار میگیرد.
شدت دندان قروچه
شدت دندان قروچه بسیار متفاوت است. برخی از کودکان دندان قروچه ی جزئی دارند و در طی شب فقط چند مورد دندان قروچه در آنها دیده میشود، در حالی که برخی دیگر دچار دندان قروچه شدید بوده و در طول شب صدها مورد از آن را تجربه میکنند.
همانطور که تصور میکنید، هرچه دندان قروچه دندان شدیدتر باشد و هرچه دفعات انجام آن بیشتر باشد، خطر آسیب دیدن دندان ها بیشتر است. دندان قروچه در طولانی مدت میتواند به خاطر ساییده شدن و فرسایش دندان، باعث آسیب دندان شود.
اثرات دندان قروچه چیست؟
در اکثر موارد، دندان قروچه یک عادت مضر محسوب نمیشود و عادتی است که بیشتر کودکان نوپا با بزرگتر شدن ان را کنار میگذارند. گاهی اوقات بزرگترین “تأثیر” آن، نگران شدن والدین از صدای ساییده شدنی است که فرزندشان ایجاد میکند.
برای کودکان دیگر، دندان قروچه میتواند باعث فک درد شود. در حالی که ممکن است کودک شما نتواند به شما بگوید که دلیل اصلی ناراحتی او چیست، مالیدن مکرر فک میتواند یک نشانه از این درد و ناراحتی باشد.
چه زمانی باید کودکم را نزد پزشک یا دندانپزشک ببرم؟
بیشتر موارد دندان قروچه، در کودکان بیضرر است و درنهایت بهخودیخود ناپدید میشوند؛ اما در موارد نادر، دندان قروچه ممکن است به دلیل بیماری دیگری باشد که باید برطرف شود یا منجر به مشکلات دیگری برای کودک نوپای شما شود.
اگر کودک نوپای شما دندان قروچه میکند، دندانپزشکان به والدین توصیه میکند تا در صورت مشاهدهی موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر فرزند شما هنگام بیدار شدن از خواب احساس درد یا ناراحتی در صورت خود داشته باشد
- در صورت بروز سردردهای مکرر
- اگر کودک نوپای شما نسبت به غذای گرم یا سرد حساسیت دندانی دارد
- در صورت وجود علائم آسیب در دندان یا لثه مانند قرمزی، تورم یا خونریزی
در تمام این موارد موضوع را با یک پزشک در میان بگذارید.
“این خدمت و سرویس و محتویات این مقاله در کلینیک روشا انجام نمی شود و مشاوره ای هم داده نمی شود و فقط صرفا برای افزایش دانش بازدیدکنندگان عزیز درج شده است”
روشهایی برای درمان دندان قروچه
یکی از “درمانهایی” که نباید از آن استفاده کنید، بیدار کردن فرزندتان هنگام شنیدن صدای دندان قروچه ی شدید است. این به طور بالقوه میتواند علائم را بدتر کند و میتواند بر بهرهمندی فرزند شما از خواب خوب شب تأثیر بگذارد.
درمان متداول برای دندان قروچهی کودک نوپا، هرگز درمان نکردن است. اگر گمان میکنید استرس یا اضطراب میتواند یک دلیل بالقوه باشد ، میتوانید سعی کنید اوقات بیشتری با کودک خود صرف کنید. این میتواند شامل زمانی برای در آغوش گرفتن فرزند یا کتاب خواندن قبل از خواب باشد تا به او در آرامش و آسایش قبل از خوابیدن کمک کنید.
ممکن است مواردی در محیط فرزند شما وجود داشته باشد که باعث دندان قروچه شود. برخی از نکات برای ایجاد یک محیط آرامتر عبارتاند از:
- شاید این گفته دیگر کلیشه شده است! اما ، استرس روزمره را به حداقل برسانید. از پیش برنامهریزی داشته باشید. شب قبل از مدرسه ناهار را آماده کنید. لباسها را سر وقت خود مرتب کنید. صبح به موقع بلند شوید. نیازهای فرزندان خود را بفهمید و آنها را برآورده کنید.
- والدین گرامی! اضطراب خود را کنترل کنید. بچههای شما “کوچک شدهی شما” هستند. از نمونههای پیش رویشان تقلید میکنند.
- یک اتاق خواب آرام و آرامش بخش ایجاد کنید. به حرفهای فرزند خود گوش فرا دهید و بگذارید در تزئین اتاق خواب خود دست داشته باشد. رنگهای مورد علاقهاش را انتخاب کرده و نور کمی را در اتاق فراهم کنید.
- هر روز ورزش کنید و غذای سالم و قند کمتری خوردن بخورید.
- به جای افکار منفی افکار مثبت را در خود تقویت کنید.
نایت گارد (محافظ دهان)
در كودكان بزرگتر، دندانقروچهای كه باعث درد قابلتوجه كودك شما یا نامرتب شدن دندانها میشود، اغلب با استفاده از نایت گارد در حین خوابیدن معالجه میشود. تصمیم به استفاده از محافظ دندان میتواند باعث شود از آسیب دیدن دائمی دندانهای کودک شما جلوگیری شود. به یاد داشته باشید که: دندان ها هیچ وقت دوباره نمیرویند.
نایت گاردها یا محافظهای دهانی قطعات پلاستیکی نازک و انعطافپذیری هستند که بر روی لثههای بالا قرار میگیرند تا از دندان در برابر آسیب محافظت کنند. اگرچه، دندانهای کودکان نوپا دائماً در حال تغییر هستند که این امر بر توانایی و بازده مناسب نایت گارد تأثیر میگذارد. همچنین، کودکان نوپا ممکن است درک نکنند که چگونه و چرا باید در این سن پایین از یک نایت گارد استفاده کنند.
در حالی که یک نایت گارد ممکن است به عنوان یک راه حل ایدئال برای مشکلات دندان قروچه کودک شما محسوب شود، اما همچنان هم برخی موارد احتیاطی وجود دارد که باید آنها را در نظر بگیرید.
ممکن است برخی از کودکان در طی شب احساس خوب و راحتی از محافظی که در دهانشان قرار داده شده، نداشته باشند. احساس ناراحتی که آنها تجربه میکنند میتواند در الگوهای خواب آنها اختلال ایجاد کند. حتی اگر فرزند شما در مورداستفاده از محافظ دهان مشکلی نداشته باشد، هنوز مواردی وجود دارد که باید مراقب آن باشید. هنگامیکه متوجه شدید که فرم محافظ دهان کودکتان نامنظم شده است، استفاده از دستگاه را متوقف کرده و در اسرع وقت آن را تعویض کنید.
بعضي از كودكان ممكن است به دليل استفاده مكرر از نایت گارد، دچار درد و حساسیت در دهان شوند. قبل از اینکه فرزندتان از دستگاه استفاده کند، حتماً لثههای او را برای هرگونه زخم دهان یا سایر زائدههای دهانی بررسی کنید.
با توجه به ماهیت دستگاه، محافظهای دهانی ممکن است به مرور زمان مقدار زیادی از باکتریها را در خود جمع کنند. شما باید هنگام استفاده از نایت گاردی که کودک شما به طور روزانه استفاده میکند، بهطور اصولی و با جدیت بهداشت را رعایت کنید
در طول استفاده از نایت گارد، حتماً کودکتان را بهطور منظم برای معاینات دهان و دندان نزد دندانپزشک کودکان ببرید تا بررسی کند که آیا پیشرفتی صورت گرفته است یا اینکه آیا لازم است تنظیماتی انجام شود با خیر.
ترک عادت
اکثر کودکان بعد از کنده شدن و جایگزین شدن دندانهای شیریشان، دندانقروچهی خود را ترک میکنند. اگر قرار است کودک نوپای شما چند سال دیگر را با دندان شیری خود به سر ببرد، اطمینان داشته باشید که با بزرگتر شدن، این عادت را کنار خواهد گذاشت.
“این خدمت و سرویس و محتویات این مقاله در کلینیک روشا انجام نمی شود و مشاوره ای هم داده نمی شود و فقط صرفا برای افزایش دانش بازدیدکنندگان عزیز درج شده است”