کاشت حلزون گوش: بازگرداندان حدی از شنوایی با جراحی کاشت حلزون گوش

حلزون گوش یک دستگاه الکترونیکی است که درون گوش میانی قرار داده می‌‌شود و از آن برای بهبود شنوایی بیماران استفاده می‌گردد که شدت مشکل شنوایی آنها بسیار زیاد است. در افرادی که شنوایی آنها عادی است صداها توسط گوش بیرونی جمع شده و به پرده صماخ فرستاده می‌شود. امواج صدا توسط استخوان‌های گوش میانی از گوش میانی عبور می‌کنند. امواج پر فشار صدا سپس به سیگنال‌های درون گوش داخلی تبدیل می‌شوند. حلزون گوش باعث می‌شود که مکانیسم ایجاد صدا از طریق گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی خوب انجام شود و باعث تحریک عصب شنوایی گردد. کاشت حلزون گوش باعث بازگرداندن شنوایی گوش یا ایجاد شنوایی طبیعی تر نمی‌شود در عوض تحت شرایط مناسب فردی که ناشنوا است می‌‌تواند به کمک حلزون مصنوعی صداهای موجود در محیط و صحبت‌های دیگران را بفهمد. در حال حاضر در سراسر جهان بیش از ۶۰ هزار بیمار وجود دارد که عمل کاشت حلزون در آنها انجام شده است.

 قبل از انجام کاشت حلزون مصنوعی گوش 

قبل از انجام کاشت حلزون مصنوعی گوش باید با برخی حقایق در این رابطه آشنا شوید که تعدادی از آنها به شرح زیر می‌باشد:

• پس از کاشت حلزون گوش شما به یک دوره آموزش و درمان نیاز دارید که در این دوران می‌توانید با نحوه مراقبت از حلزون مصنوعی آشنا شوید و همچنین شما به برنامه توان بخشی شنیداری نیاز خواهید داشت. زمان لازم برای توان بخشی شنیداری به سن شما و قدرت شنوایی شما قبل از جراحی بستگی دارد.
• کاشت حلزون گوش نمی‌تواند شنوایی فرد را به حالت عادی برگرداند و در برخی از افراد ممکن است اصلاً باعث بهبود شنوایی نشود.
• پس از کاشت حلزون مصنوعی بخش باقیمانده شنوایی طبیعی خود را از دست بدهید.
• ممکن است هر روز به استفاده از باتری جدید یا باتری قابل شارژ نیاز داشته باشید.
• هنگام حمام رفتن یا شنا کردن شما باید بخش بیرونی آن را خارج کنید.
• ممکن است حلزون مصنوعی گوش باعث حساسیت پوست شما شود که در برخی موارد باید آن را از گوش خارج کرد.
• این احتمال وجود دارد که الکتریسیته ساکن باعث آسیب دیدگی حلزون گوش شود و به همین دلیل شما باید در اطراف صفحه کامپیوتر و تلویزیون، رشته‌های نوری و دستگاه‌های الکتریکی و سایر مواردی که باعث تولید الکتریسیته ساکن می‌شوند احتیاط کنید.
• حلزون مصنوعی گوش شما می‌تواند باعث خاموش شدن سیستم‌های امنیتی از قبیل ردیاب فلز شوند. حلزون و مصنوعی شما تحت تاثیر فرستنده‌های رادیویی و گوشی موبایل قرار می‌گیرد. باید در پروازهای هوایی در هنگام فرود و اوج گرفتن هواپیما را خاموش کنید.
• ممکن است نتوانید به انجام برخی آزمایشات و روش‌های درمانی خاص از قبیل اسکن ام آر آی، پرتو درمانی با ید و درمان با شوک قرار بگیرید.
• احتمال آسیب دیدگی حلزون مصنوعی گوش شما در تصادفات خودرویی یا انجام دادن برخی فعالیت‌های ورزشی وجود دارد یا ممکن است از کار بیفتد. تعمیر حلزون مصنوعی یا تعویض قطعه آسیب دیده می‌تواند هزینه بردار باشد. در برخی موارد شما به یک جراحی جدید برای تعویض حلزون نیاز خواهید داشت.

 چه افرادی می‌توانند متقاضی کاشت حلزون گوش باشند؟  

آن دسته از بیمارانی که برای شنیدن دچار مشکل هستند و سمعک کمک چندانی به آنها نمی‌کنند می‌توانند از مزایای کاشت حلزون بهره‌ مند شود. در اکثر بیماران کاشت حلزون مصنوعی گوش به اندازه سمعک کارایی ندارد. رایج‌ترین گروه‌هایی که می‌توانند از کاشت حلزون مصنوعی گوش بهره مند شوند به شرح زیر می‌باشند:

• کودکانی که ناشنوا به دنیا می‌‌آیند.
• جوانان و افراد میانسال که به خاطر دلایل ژنتیکی، بیماری خود ایمنی یا دلایل ناشناخته شنوایی خود را از دست می‌دهند.
• افراد بزرگسال که به علت بالا رفتن سن یا قرار گرفتن در معرض سر و صدا دچار کاهش پیشرونده شنوایی هستند.

 به این ترتیب تنها راهی که به کمک آن بتوان به این نتیجه رسید که آیا بیمار می‌تواند متقاضی کاشت حلزون مصنوعی باشد یا خیر این است که توسط پزشک گوش و حلق و بینی و متخصص شنوایی سنجی معاینه شود.

 مزایای کاشت حلزون مصنوعی گوش چیست؟ 

کاشت حلزون مصنوعی گوش به افراد ناشنوا کمک می‌کند تا بتواند بشنوند. شنوایی از طریق حلزون مصنوعی با شنوایی عادی فرق دارد اما به تعداد زیادی از بیماران کمک می‌‌کند بتوانند به طور کامل با افراد ارتباط برقرار کنند یا با تلفن صحبت نمایند. از هر هزار کودک یک نفر با مشکل شدید شنوایی متولد می‌شود. از دست دادن شنوایی با این شدت که از همان ابتدای تولد روی می‌دهد تاثیرات بسیار زیادی بر روی مهارت گفتگو و مهارت کلامی دارد.

از آنجایی که یادگیری کودک از طریق شنوایی میسر می‌‌شود کاشت حلزون گوش به طرز قابل توجهی باعث افزایش توانایی او برای یادگیری برقراری ارتباط خواهد شد. کاشت حلزون گوش در افراد بزرگسالی که قبلاً نحوه برقراری ارتباط را یاد گرفتند اما در حال حاضر مشکل پیدا کردند بسیار سودمند است.

مشکل شنوایی به نوعی فرد را از جامعه جدا می‌‌کند که سایر انواع ناتوانی‌های جسمی چنین کاری را انجام نمی‌دهند. از آنجایی که در این شرایط بیمار نمی‌تواند صحبت‌های دیگران را متوجه شود نمی‌‌تواند جواب آنها را بدهد و با آن ارتباط برقرار نماید به این ترتیب ایجاد کردن روابط بین فردی با سایر افرادی که شنوایی آنها عادی است بسیار دشوار خواهد شد. در صورتی که در این شرایط استفاده از سمعک چه کمکی به فرد نکنند اغلب کاشت حلزون باعث می‌شود شنوایی بیمار بهبود پیدا کند و بتواند به جامعه برگردد.

 به کمک کاشت حلزون گوش می‌‌توان به درمان چه مشکلاتی پرداخت؟  

 برخی از مشکلاتی که به کمک حلزون گوش درمان می‌شوند به شرح زیر می‌باشد:

• از دست دادن عملکرد گوش میانی که می‌‌تواند اکتسابی یا مادرزادی باشد.
• آسیب دیدگی‌های ساختاری گوش میانی و از دست دادن شنوایی به علت قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند و قرار گرفتن به مدت طولانی در معرض این صداها

 قبل از عمل جراحی

این افراد می‌توانند متقاضی درمان با کاشت حلزون مصنوعی گوش باشند. برای آنکه بدانید آیا شما می‌توانید از مزایای کاشت حلزون بهره مند شوید یا خیر به نکات زیر توجه نمایید:

• باید به متخصص شنوایی سنجی و گفتار درمانگر مراجعه کند توسط متخصص شنوایی سنجی، متخصص گوش و حلق و بینی و متخصص گفتار درمانی معاینه شوید.
• باید به روانشناس یا مشاور مراجعه کنید.
• باید تست شنوایی بدهید و گوش شما معاینه شود.
• پزشک درخواست عکس برداری از گوش شما را می‌دهد تا بتواند ساختارهای داخلی گوش را بررسی نماید. یکی از این روش‌های عکس برداری انجام اسکن ام ‌آر آی است که می‌تواند اطلاعات کاملی را در خصوص ساختارهای داخلی گوش ارائه بدهد تا پزشکی اطمینان حاصل کنند که آیا شما می‌توانید متقاضی درمان با کاشت حلزون باشید یا خیر.
• پزشک بر اساس شرایط پزشکی شما درخواست انجمن سایر تست‌ها یا آمادگی برای کاشت حلزون مصنوعی گوش را خواهد داد.

 جراحی کاشت حلزون شامل چه مواردی است؟  

کاشت حلزون مصنوعی گوش یک روش جراحی معمولی برای پزشکانی است که در این زمینه جراحی تخصص دارند. معمولاً فرایند جراحی حدود یک ساعت و نیم طول می‌‌کشد و پزشک یک برش را پشت گوش ایجاد خواهد کرد. استخوان پستانکی پشت گوش سوراخ می‌شود و پزشک می‌تواند به گوش میانی دسترسی داشته باشد و به کاشت الکترود بپردازد سپس برش ایجاد شده را می‌بندد و روی آن بانداژ قرار می‌دهد.

معمولا بیمار یک شبانه روز در بیمارستان بستری می‌شود تا تحت نظر باشد اما در برخی موارد نیز بیمار می‌‌تواند همان روز پس از عمل مرخص شود و به منزل برگردد. جراحی کاشت حلزون گوش با احساس درد همراه نیست و بیمار می‌تواند طی مدت ۲ تا ۳ روز انجام فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرد. از آن جایی که حلزون درون گوش میانی قرار داده می‌شود عملکرد کانال تعادل دستخوش تغییر خواهد شد.

بیماران بزرگسال اغلب به مدت یک تا دو هفته پس از جراحی دچار سرگیجه می‌شوند که البته در برخی موارد این مشکل می‌تواند مدت بیشتری طول بکشد. تا زمانی که برش پشت گوشت به طور کامل ترمیم نشده باشد حلزون کاشته شده روشن نمی‌شود که این امر تا ۴ هفته پس از جراحی طول می‌کشد.

 برای کاشت حلزون مصنوعی گوش از چه فناوری‌هایی استفاده می‌شود؟  

حلزون مصنوعی گوش از دو بخش ساخته شده است بخش خارجی آن شامل یک میکروفون است که پشت گوش قرار می‌گیرد و صداهای موجود در محیط را می‌‌شود سپس این صداها دیجیتالی شده و توسط یک کامپیوتر کوچک که پردازشگر گفتار نام دارد پردازش خواهند شد. واحدهای کوچک پردازش صدا را می‌توان پشت گوش پنهان کرد حال آنکه واحدهای کوچک را باید به کمربند لباس وصل کرد. البته هرچه این پردازشگر بزرگتر باشد توانایی آن برای انتخاب سیگنال‌های گفتاری خارج از محیط بیشتر خواهد بود که این امر در نهایت باعث می‌شود شنوایی بهتر شود با این حال فناوری کامپیوتری در حال بهبود است. در حال حاضر پردازشگرهایی که پشت گوش قرار داده می‌‌شوند نتایج خوبی را به وجود می‌آورند.

سیگنال‌های حاصل از پردازشگر به دستگاه کاشته شده درون گوش فرستاده می‌شود. بخش کاشته شده یک قطعه الکترونیکی است که زیر سطح پوست گوش قرار داده شده است. یک الکترود به دستگاهی که درون گوش میانی قرار داده شده است متصل می‌‌شود. این الکترود شامل یک مجموعه سیم بسیار کوچک است که در طول حلزون با هم ارتباط دارند به این ترتیب سیگنال‌های الکتریکی به نقاط مختلف از آن فرستاده می‌شوند که فرکانس‌های مختلفی دارند. در حال حاضر دستگاه‌های حلزون مصنوعی دارای ۱۲ تا ۲۲ عدد الکترود هستند که باعث تحریک عصب شنوایی می‌‌شوند. این ایمپلنت‌های چند کاناله می‌‌توانند به صورت انتخابی در فرآیند تحریک تعداد زیادی از رشته‌های عصبی نقش داشته باشند و به این طریق اطلاعاتی با جزئیات بیشتر را به مغز ارسال کنند. هر چه اطلاعات بیشتری به مغز فرستاده شود بیمار درک بهتری از آنچه که در محیط رخ می‌‌دهد خواهد داشت.

 آیا جایگزینی برای حلزون گوش مصنوعی وجود دارد؟  

در کودکان به محض آن که مشکل شدید شنوایی تشخیص داده شد ممکن است پدر و مادر تصمیم بگیرند از زبان کلامی ‌یا غیر کلامی ‌از قبیل زبان نشانه‌ها استفاده کنند و آن را به کودک خود را بدهند. زبان نشانه‌ها یک روش است که به کودک یاد می‌‌دهد بدون شنیدن با دیگران ارتباط برقرار کند تا بتواند با سایر افرادی که در جامعه ناشنوایان قرار دارند که ارتباط نزدیکی داشته باشد. یکی از معایب این روش این است که برقراری ارتباط با افرادی که از زبان نشانه‌ها چیزی نمی‌دانند برای کودک دشوار خواهد شد به همین دلیل در مواردی به این کودکان آموزش‌های خاصی داده می‌شود.

در عوض اگر آموزش زبان کلامی برای کودک انتخاب شود کودک می‌تواند از سمعک استفاده کنند زیرا این دستگاه با تقویت صداهای محیط به کودک برای برقراری ارتباط با دیگران کمک می‌کند. در صورتی که سمعک نتواند برای توسعه زبان کلامی مفید باشد کاشت حلزون مصنوعی پیشنهاد خواهد شد. حلزون مصنوعی به کودکانی که در سن مدرسه قرار دارند یا کودکان بزرگتر کمک می‌کند می‌‌تواند به توسعه و بهبود مهارت‌های برقراری ارتباط بپردازند و اهداف آموزشی خود را به دست بیاورند. اکثر کودکان که از حلزون و مصنوعی گوش استفاده می‌کنند می‌توانند با سایر کودکان ارتباط برقرار نمایند. در بزرگسالان تصمیم ‌گیری برای استفاده از حلزون مصنوعی گوش یک تصمیم فردی است و فرد برای انتخاب سمعک یا کاشت حلزون مختار است و می‌تواند در این رابطه با پزشک خود مشورت کند تا او را راهنمایی کند. اگر شما دچار اختلال پیشرونده کاهش بینایی هستید فوراً به سراغ چشم‌ پزشک می‌روید و عینک می‌زنید و حتی ممکن است برای حفظ بینایی فعلی خود به انجام عمل جراحی نیاز داشته باشید اما متاسفانه برخی بیماران دیر به فکر درمان مشکل شنوایی خود می‌افتند.

 خطرات و عوارض کاشت حلزون و مصنوعی گوش چیست؟

اگرچه همیشه جراحی کاشت حلزون مصنوعی گوش یک روش ایمن است همانند همه عمل‌های جراحی با خطرات خاص خود همراه می‌باشد. کاشت حلزون مصنوعی گوش باعث می‌‌شود که توانایی شنیداری گوش شما قبل از عمل از بین برود و به همین دلیل راه برگشتی وجود ندارد. عوارض جانبی و خطرات جدی کاشت حلزون مصنوعی گوش بسیار نادر است و برخی از آنها عبارت است از خونریزی، عفونت، عدم کارکرد صحیح دستگاه، ضعیف شدن عصب صورت، زنگ زدن گوش، سرگیجه و کسب نتایج نامطلوب.

مننژیت یا عفونت مایع اطراف مغز یکی از عوارض شایع کاشت حلزون است که در بلند مدت به وجود می‌آید اما ریسک بروز آن بسیار نادر است. گوش میانی و مغز با هم ارتباط دارند و از این طریق عفونت پخش می‌‌شود. در حال حاضر همه بیمارانی که از حلزون مصنوعی استفاده می‌‌کنند باید در برابر باکتری عامل مننژیت مصون شوند. یکی دیگر از نکات مهم به مسئله یادگیری نحوه تفسیر کردن صداهای تولید شده توسط حلزون مصنوعی گوش ارتباط دارد که این فرآیند مستلزم صرف زمان و تمرین است. متخصص گفتار درمانی و شنوایی سنجی در این زمینه حضور دارند و به شما کمک می‌کنند. عملکرد همه افرادی که جراحی کاشت حلزون انجام داده اند یکسان نیست. قبل از جراحی کاشت حلزون مصنوعی پزشک با شما در خصوص همه این فاکتورها صحبت خواهد کرد.