اضطراب کودک در روزهای اول مدرسه طبیعی و قابل درک است. بسیاری از بچهها ممکن است بعد از یک استراحت طولانی در تابستان از بازگشت به مدرسه احساس نگرانی کنند. همچنین ممکن است بعضی بچهها برای شروع مدرسه برای اولین بار دچار بیقراری و استرس شوند.
صرف نظر از این مورد، والدین میتوانند با تشخیص علائم استرس و اضطراب و اجرای برخی راهکارهای خلاقانه، به سهولت بازگشت کودک به مدرسه کمک کنند.
علت بی قراری کودک در روزهای اول مدرسه
وقتی صحبت از استرس و اضطراب بازگشت به مدرسه میشود، دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است فرزندان را شما دچار استرس یا اضطراب کند. استرس و اضطراب برخی از کودکان ریشه در ترس از ناشناختهها دارد، به خصوص اگر مدرسه در یک ساختمان جدید یا یک منطقه جدید قرار داشته باشد.
نه تنها ممکن است نگران پیدا کردن دوست باشند، بلکه ممکن است در مورد تکالیف مدرسه و اینکه آیا مهارتهای لازم برای موفقیت را دارند یا نه، نگران باشند.
بعضی اوقات بچهها به دلیل تجربیات قلدری که در مدرسه داشتهاند، در مورد سال تحصیلی آینده مضطرب و نگران هستند. برای بسیاری از بچهها، تابستان میتواند فرصتی خوشایند برای دوری از رفتارهای بد و طعنه و کنایه باشد. بنابراین با نزدیک شدن به سال تحصیلی جدید، ممکن است نگران باشند که مجبور شوند دوباره همان مشکلات را تجربه کنند.
کودکان ممکن است در مورد مسائل مربوط به ظاهر نیز استرس داشته باشند. به عبارت دیگر، بچههایی که در خانواده با مشکلات مالی روبهرو هستند، ممکن است نگران نداشتن لباس و لوازم مناسب باشند. بچههای دیگر ممکن است نگران این باشند که به نظر دیگران چگونه دیده میشوند، به خصوص اگر تغییر وزن را تجربه کرده باشند، عینکی شده باشند، جوش زده باشند یا اخیراً بلوغ را پشت سر گذاشته باشند.
سایر عوامل استرسزا شامل نداشتن دوست صمیمی، جدا شدن از تیم ورزشی، مواجه شدن با یک محیط یادگیری جدید، داشتن یک معلم سختگیر و عدم ورود به دورههای بالاتر است.
دلایل بیشماری وجود دارد که میتواند بچهها را با نزدیک شدن به روز اول مدرسه دچار اضطراب و استرس کند. در واقع، دلایل هرکس به اندازه خود او خاص و منحصر به فرد است.
چگونه اضطراب و استرس را شناسایی کنیم
با اینکه استرس و اضطراب بازگشت به مدرسه بسیار همهگیر و رایج است، اما نباید آن را نادیده بگیرید. به همین دلیل، شما باید بتوانید تشخیص بدهید که فرزندان شما با استرس و اضطراب دست و پنجه نرم میکنند.
علائم اضطراب
وقتی بچهها مضطرب هستند، ممکن است ندانند که چگونه احساسات خود را در کلمات قرار دهند و آنها را بیان کنند. به همین دلیل، مهم است که والدین بدانند چگونه علائم اضطراب فرزند خود را تشخیص دهند. در اینجا چندین شاخص وجود دارد که میتواند نشان دهد کودک شما دچار اضطراب است.
- تغییراتی در عادت خوردن و خواب در او مشاهده میشود
- گاهی اوقات گریه غیر قابل توضیح دارد
- از درد معده شکایت دارد
- تمرکز کردن برای او سخت است
- وابستهتر از حد طبیعی ظاهر میشود
- سریعتر ناراحت یا عصبانی میشود
- افکار یا نگرانیهای منفی را بیان میکند
- ظاهراً بیقرار و نا آرام است
به طور کلی، اگر اضطراب فرزند شما بیش از دو هفته طول بکشد و در زندگی روزمره او اختلال ایجاد کند، میتواند نشانهای از یک اختلال اضطراب باشد. حتما در مورد نگرانیهای خود با پزشک فرزندتان صحبت کنید.
عدم درمان اضطراب میتواند بچهها را در معرض خطر مشکل در عملکرد در مدرسه، مشکل در حفظ دوستی و حتی افسردگی قرار دهد. و این اضطراب درمان نشده حتی میتواند با بزرگتر شدن بچهها منجر به سوء مصرف مواد شود.
نکاتی درباره برخورد با استرس و اضطراب
البته بهترین راه برای مقابله با استرس و اضطراب این است که فرزندتان را ترغیب کنید تا درمورد آنچه باعث ناراحتی او میشود با شما صحبت کند. فراموشنکنید که بدون قضاوت گوش بدهید و احساس او را تأیید کنید. گاهی اوقات ابراز احساسات به خودی خود به کودک کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشد.
راه عالی دیگر برای کاهش برخی از اضطرابهای فرزندتان در مورد بازگشت به مدرسه این است که خانه خود را برای انتقال آماده کنید. راهکارهایی مانند برنامه ریزی از قبل برای ناهار مدرسه یا ایجاد یک محیط راحت در خانه برای درس خواندن میتواند به شما کمک کند تا کودکان احساس کنترل بیشتری داشته باشند و برخی از اضطرابهای خود را تسکین دهند. در اینجا راهکارهای دیگری وجود دارد که ممکن است به کاهش تنش در احساس آنها کمک کند.
افزایش میزان راحتی
با نزدیک شدن به سال تحصیلی ، مهم است که به کودک خود کمک کنید تا نسبت به محیط مدرسه جدید خود احساس راحتی بیشتری داشته باشد. یکی از مواردی که میتواند باعث اضطراب در کودکان شود، این است که نمیدانند چه چیزی در انتظارشان است. شما باید برای کمک به فرزندتان وقت بگذارید تا بتواند احساس بهتری داشته باشد.
با صحبت کردن در مورد آنچه ممکن است اتفاق بیفتد به آنها کمک کنید با برنامههای جدید و محیطهای ناآشنا سازگارتر شوند. به آنها اجازه دهید سوالات خود را بپرسند و صادقانه به آنها پاسخ دهند.
گزینه دیگر برای کمک به راحتی یسشتر کودک شما این است که قبل از شروع سال تحصیلی چند بار به مدرسه برود. چه کودک پیاده به مدرسه برود، چه اتوبوس یا تاکسی بگیرد، و چه شما او را با ماشین به مدرسه ببرید، به او کمک میکند با مسیر آشنا شود و اضطراب بازگشت به مدرسه در او کاهش یابد.
حتی اگر کودک شما از قبل با مسیر مدرسه آشنا باشد، یک بار رفتن به مدرسه در روز قبل از شروع سال تحصیلی به او یادآوری میکند که مدرسه در کجا قرار دارد و همچنین کمک می کند تا در اولین روز بازگشت به مدرسه، با جایی که میرود ارتباط بهتری برقرار کند. این تمرین حتی برای کسانی که برای اولین بار میخواهند مسیری را رانندگی کنند مهم است. نوجوانان باید بدانند که چگونه به مدرسه بروند و کجا میتوانند ماشین خود را پارک کنند.
شما همچنین باید با فرزندان خود از اصول اولیه فراتر بروید. به عنوان مثال، در مورد محل قرار دادن ژاکت و همچنین نحوه صرف ناهار صحبت کنید. حتی میتوانید در مورد چگونگی رفتن به دستشویی مدرسه صحبت کنید. دانستن پاسخ برخی از این سؤالات به کودک شما کمک میکند تا در کلاس جدید خود احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
مثبت باشید
یکی از راههای کمک به کاهش اضطراب و استرس در شروع مدرسه، این است که به کودکان خود یادآوری کنید که چه چیزی مدرسه را به یک تجربه عالی تبدیل میکند. گذشته از یادگیری چیزهای جدید و شرکت در فعالیتهای فوق برنامه، چیزهای خوب دیگری نیز در مدرسه وجود دارد.
برای تازه واردان، وسایل و لباسهای جدید مدرسه سرگرم کننده است. همچنین دیدن دوستانی که مدتی است آنها را ندیدهاید و چیزهایی در مدرسه که دلتان برایشان تنگ شده بود میتواند هیجانانگیز باشد. به بچه های خود یادآوری کنید که در مورد مدرسه مانند گذراندن وقت با دوستان، زمین بازی، کلاس ورزش یا حتی کلاس هنری در مورد مدرسه چه انتظاری باید داشته باشند.
به آنها اطمینان دهید که تنها نیستند
به بچههای خود بگویید که آنها تنها کسانی نیستند که ممکن است از شروع مدرسه مظطرب شوند. دانشآموزان دیگر نیز احتمالاً به همان اندازه اضطراب دارند. به آنها اطمینان دهید که معلم میداند بچهها استرس دارند و احتمالاً وقت کلاس را جوری مدیریت میکند که دانشآموزان احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
اگر فرزند شما نگران ارتباط مجدد با دوستانی است که در تابستان ندیده است، میتوانید یکسری بازیها را بصورت مجازی یا حضوری ترتیب دهید. کمک به فرزندانتان برای ارتباط مجدد با دوستان قدیمی و یا تقویت رابطه با افراد جدید نه تنها اضطراب و استرس را کاهش میدهد، بلکه میتواند به فرزندتان کمک کند که سال تحصیلی جدید را به خوبی و با انگیزه شروع کند.
به خاطر داشته باشید که این مشکل ممکن است احساس انزوا و تنهایی را در بچهها برجسته کند، به خصوص اگر کل تابستان رابطه آنها با همکلاسیهای خود قطع شده باشد. به همین دلیل، شما باید کاری کنید که رابطه فرزندتان با همکلاسیهایش دوباره برقرار شود.
در بعضی از مدارس میتوانید یک لیست از اسامی همکلاسیهای کودک خود تهیه کنید. این کار به فرزند شما کمک میکند تا بداند قرار است با چه کسانی روبهرو شود. اما اگر منطقه مدرسه شما دسترسی به این لیست را محدود میکند، سعی کنید در گروههای آنلاین مدرسه حضور داشته باشید تا بتوانید با والدین دیگر همکلاسیهای فرزند خود ارتباط برقرار کنید. اگر فرزند شما از اینکه با دوستان قدیمی خود در یک کلاس نباشد نگران است، به او اطمینان بدهید که هنوز هم میتواند با دوستان خود در تماس باشند.
تلاش کنید تا فرزند شما در مدرسه حاضر شود
وقتی زمان بازگشت کودک شما به مدرسه فرا برسد، باید تمام تلاش خود را بکنید تا فرزند شما در آنجا حضور داشته باشید، به خصوص در چند هفته اول. یکی از راهها برای انجام این کار این است که اگر برایتان امکان دارد، سعی کنید در این مدت بیشتر در خانه باشید.
درست قبل از شروع سال تحصیلی و در اولین روزهای مدرسه، سعی کنید در خانه حضور داشته باشید و در این دوران انتقال از آنها پشتیبانی کنید. اگر بیرون از خانه کار میکنید، سعی کنید ساعات کاری خود را طوری ترتیب دهید تا بتوانید فرزندتان را به مدرسه ببرید و همچنین اگر میتوانید پس از تمام شدن مدرسه نیز در آنجا باشید.
اگر در خانه کار میکنید، سعی کنید بیشتر روی فرزندتان تمرکز کنید و زمانی که او در خانه است مسائل دیگر را در اولویت بعدی قرار دهید. زمانی را برای صحبت درباره اینکه فرزند شما روز خود را چگونه گذرانده است اختصاص دهید. برای مثال چیزهایی که دوست دارد و چیزهایی که ممکن است درباره آنها سوال داشته باشد.
با توجه بیشتر به فرزند خود، به او كمك میكنید كه نسبت به ارتباط خود با شما و خانه احساس امنیت بیشتری داشته باشد. این احساس به او کمک میکند به راحتی به مدرسه برگردد.
ترویج زندگی سالم
یکی از بهترین راههای مقابله با اضطراب و استرس، بهبود عادات غذا خوردن، خوابیدن و ورزش است. به عنوان مثال، مطمئن باشید که بچههای شما به اندازه کافی میخوابند و غذاهای سالم میخورند. خواب کافی و خوردن غذای سالم، به خصوص صبحانه، برای عملکرد مغز، خلق و خو و توانایی تمرکز و توجه در مدرسه بسیار مهم است.
بعلاوه، بچههای شما به زمان زیادی برای آرامش نیاز دارند. به عنوان مثال، برخی از بچهها دوست دارند ورزشهای فعال انجام دهند و برخی دیگر از مطالعه در یک بعدازظهر آرام لذت میبرند. هر بچهای متفاوت است. بنابراین فعالیتهایی را انتخاب کنید که واقعاً در از بین بردن استرس فرزند شما موثر باشند.
بدانید چه زمانی باید کمک بگیرید
شما بچه خود را بهتر میشناسید. اگر احساس میکنید اضطراب در مدرسه ممکن است ریشه در چیز جدیتری مانند اختلال اضطراب یا مشکل قلدری داشته باشد، با فرزند خود، معلم فرزندتان و مشاور مدرسه صحبت کنید.
و به یاد داشته باشید که نیاز به آرامش دارید. زمان برگشت به مدرسه میتواند برای والدین بسیار نگرانکننده و استرسزا باشد. بنابراین مراقبت از خود با خوردن غذای سالم و خوابیدن کافی و ورزش در این مرحله انتقالی ایده خوبی است.
ضمنا، سعی کنید به خودتان یادآوری کنید که هرگونه اضطراب یا استرس شما یا کودکتان ممکن است موقتی باشد. قبل از دانستن این موضوع، خانواده به شما در جهت برگشت به مدرسه کمک میکند تا شما به راحتی ترم پاییز خود را شروع کنید.