گفتاردرمانی در کودکان شکاف کام: مزایای گفتاردرمانی لب شکری

معمولاً کودکانی که با شکاف کام یا شکاف لب متولد می‌شوند در برخی از مراحل زندگی خود دچار مشکلات گفتاری می‌شوند. بیش از نیمی از این کودکان به گفتاردرمانی  نیاز خواهند داشت؛ با این حال، اکثر آنها تا سن 5 سالگی می‌توانند به طور عادی صحبت کنند. به طور معمول، کودکانی که شکاف لب دارند فقط مشکلات گفتاری مربوط به شکاف ندارند.

کودکان مبتلا به شکاف کام چه مشکلات گفتاری دارند؟

کودک مبتلا به شکاف کام ممکن است با این مشکلات مواجه باشند:

• رشد صدای گفتار
• نارسایی کامی – حلقی
• از دست دادن شنوایی

رشد گفتاری

کودکانی که با شکاف کام متولد می‌شوند ممکن است در شروع گفتار و توسعه صداهای گفتاری تأخیر داشته باشند. علاوه بر این، کودکان مبتلا به شکاف کام ممکن است خطاهای گفتاری داشته باشند که مستقیماً با شکاف مرتبط است. به این موارد خطاهای گفتاری جبرانی گفته می‌شود. به طور کلی، کودکان از سن 2 تا 3 ماهگی شروع به تولید صدا می‌کنند و از 6 تا 10 ماهگی با صدای بلند (مانند بابابا ، دادادا) صحبت می‌کنند. کودکان معمولاً بین 12 تا 14 ماهگی از کلمات واقعی (مانند مامان، دادا) استفاده می‌کنند.

اختلال کارکرد کامی-حلقی  (VPD)

در طول گفتار، هدف این است که جریان هوای خوبی از طریق دهان برای همه صداهای گفتاری به جز m ،n  و ng  وجود داشته باشد. برای هدایت هوا از طریق دهان، کام نرم (قسمت پشتی سقف دهان) بلند شده و به طرف پشت گلو حرکت می‌کند. این حرکت، سوراخ بین دهان و بینی را می‌بندد. اختلال کارکرد کامی- حلقی زمانی رخ می‌دهد که سوراخ بین دهان و بینی به درستی بسته نشده باشد و در حین صحبت هوای زیادی از بینی خارج شود. تمام کودکانی که با شکاف کام متولد می‌شوند، تا زمانی که ترمیم شکاف ایجاد نشود، دچار اختلال کارکرد کامی- حلقی می‌شوند که منجر به هایپرنازالیتی (جریان زیاد هوا از طریق بینی) می‌شود. حتی پس از ترمیم نیز برخی کودکان همچنان دچار اختلال کارکرد کامی- حلقی هستند. با این حال، با مداخله اضافی، اکثر افراد تا 5 سالگی گفتار طبیعی خواهند داشت.

از دست دادن شنوایی

کودکان مبتلا به شکاف کام بیشتر در معرض مایع در گوش میانی و عفونت هستند، که ممکن است باعث کم شنوایی خفیف یا متوسط ​​شوند. از آنجا که کودکان صحبت و درک زبان را از طریق شنوایی یاد می‌گیرند، بسیار مهم است که سلامت شنوایی و گوش آنها را به دقت زیر نظر داشته باشیم.

برای مشکلات گفتاری مربوط به شکاف کام چه کاری می‌توان کرد؟

گفتار درمانی

گفتاردرمانی یک درمان ضروری برای کودکانی است که دارای خطاهای گفتاری هستند. هدف از درمان این است که به کودک کمک کنیم تا از زبان و لب‌های خود به درستی استفاده کند.

گفتار درمانی همچنین ممکن است یک گزینه درمانی موثر برای هایپرنازالیتی خفیف باشد، اما معمولاً اختلال جدی تر کارکرد کامی- حلقی را اصلاح نمی‌کند.

جراحی کام

“جراحی گفتار”، مانند فارینژیال فلپ یا فارینگوپلاستی اسفنکتر، ممکن است برای اصلاح اختلال کارکرد کامی- حلقی متوسط ​​تا شدید توصیه شود. جراحی یک تصمیم بزرگ است. ممکن است فرزند شما قبل و بعد از عمل به گفتار درمانی نیاز داشته باشد. کلینیک درمان شکاف کام به شما و فرزندتان در تصمیم‌گیری برای موثر بودن یا نبودن جراحی کمک می‌کند.

آزمایشات گوش و شنوایی

حتی اگر مطمئن هستید که فرزندتان مبتلا به اختلالات کم شنوایی نیست، با این حال آزمایشات گوش و شنوایی را انجام دهید. این معاینات بخشی از ویزیت سالانه کلینیک درمان شکاف کام است، اما ممکن است فرزند شما به مراقبت‌های بیشتری مانند سمعک، بررسی مجدد 6 ماهه و یا لوله گوش نیاز داشته باشد. شنوایی خوب برای رشد گفتاری خوب ضروری است.

گفتار درمانی چگونه به کودکان مبتلا به شکاف کام کمک می‌کند؟

آسیب شناسان گفتار و زبان که با کودکان مبتلا به شکاف کام کار می‌کنند برای تشخیص و درمان مشکلات خاص ناشی از شکاف کام آموزش دیده هستند. کودکانی که با شکاف کام متولد می‌شوند ممکن است برای کمک به رفع مشکلات زیر به گفتار درمانی نیاز داشته باشند:

اختلال در تلفظ

اختلال در تلفظ زمانی است که کودک در ایجاد صداهای خاص مشکل دارد. گفتار شکاف کام اشاره به خطاهای صوتی گفتاری دارد که بیشتر در کودکان مبتلا به شکاف کام رایج است، که عبارتند از:

• انسداد چاکنایی یا توقف گلوتال صدا متوقف شده توسط بسته شدن سریع تارهای صوتی است. خروج هوا باعث می‌شود جوری به نظر برسد که کودک صدای صامت را حذف می‌کند، مثلا به جای اینکه بگوید بال، می‌گوید آل.
• آواهای فرسایشی بینی: با هدایت جریان هوا از طریق حفره بینی، به جای حفره دهان، در طول گفتار ایجاد می‌شود. به نظر می‌رسد کودک برای ادای برخی از صداها مثل صدای s در حرف sun تو دماغی صحبت می‌کند.
• آواهای فرسایشی گلویی: با فشار دادن پایه زبان به پشت گلو و آزاد کردن جریان هوا برای گفتار ایجاد می‌شود. ممکن است به نظر برسد کودک هنگام گفتن کلمه shoe به جای sh از حرف h استفاده می‌کند.
• Mid dorsum palatal stops: زمانی شکل می‌گیرد که وسط زبان با وسط سقف دهان تماس می‌گیرد و به عنوان جایگزینی برای این صداها T ، D ، K   استفاده می‌شود.

اختلال تشدید

انسداد یا مختل شدن جریان منظم هوا از طریق دهان فرد در هنگام صحبت کردن می‌تواند باعث ایجاد اختلال تشدید شود. که می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• هایپرنازالیتی (انرژی صوتی بیش از حد بینی) که باعث می‌شود کودک تو دماغی حرف بزند.
• هیپونازالیتی (انرژی صوتی بینی بسیار کم) این باعث می‌شود که کودک جوری حرف بزند گویی سرماخورده است.
• تشدید میکس (کمی از هر دو)

هایپرنازالیتی ممکن است به این معنی باشد که کام کودک به درستی کار نمی‌کند، که به آن اختلال کارکرد کامی-حلقی می‌گویند. این می‌تواند درک گفتار کودک را برای دیگران دشوار کند و ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشد.

اهداف گفتاردرمانی برای کودکان دارای شکاف کام چیست؟

گفتار درمانی زمانی بهترین نتیجه را می‌دهد که آسیب شناس زبان گفتار به صورت رو در رو با کودک کار کند. اما گاهی اوقات، درمان در گروه‌های کوچک انجام می‌شود.

اهداف اصلی برای کمک به کودکان مبتلا به شکاف کام عبارتند از:

• با استفاده از تکنیک‌های درمان تلفظ، به کودک تلفظ صحیح (محل قرارگیری، نحوه و صداگذاری) آموزش داده شود.
• اطمینان حاصل کنید که فشار دهانی خوبی در هنگام تولید صدا وجود دارد.
• جایگزینی الگوهای گفتاری حرکتی جدید با خطاهای صدای گفتار.

والدین چگونه می‌توانند کمک کنند؟

گفتار درمانی باید هرچه زودتر شروع شود. کودکانی که سریع گفتاردرمانی را شروع می‌کنند، موفقیت بیشتری خواهند داشت. گفتار درمانی به بچه‌های بزرگتر نیز کمک می‌کند، اما پیشرفت آنها کندتر خواهد بود چراکه الگوهای حرکتی آنها ریشه دارتر شده است.

حمایت والدین کلید موفقیت کودک در گفتار درمانی است. کودکانی که برنامه درمانی را سریعتر و با طولانی‌ترین نتایج به پایان می‌رسانند، کسانی هستند که والدین‌ آنها پیگیر کارشان هستند.

درمانگر به شما و فرزندتان تکالیفی می‌دهد که پس از هر جلسه انجام دهید. به منظور دستیابی به نتایج بهتر و پیشرفت مستمر و انتقال مهارت‌های جدید به فرزندتان کمک کنید. به عنوان مثال ، تمرین صدای P به مدت 30 دقیقه در هفته در درمان زمانی که به مدت 10 دقیقه در روز در خانه نیز تمرین شود، خیلی موثرتر خواهد بود.

فرایند غلبه بر اختلال گفتاری یا زبانی نیازمند زمان و تلاش زیادی است. بنابراین صبوری و درک تمام اعضای خانواده امری ضروری و مهم است.

نکات کاربردی بیشتر

• از سن کم، کودک خود را تشویق کنید تا هنگام حرف زدن صداهای خاصی را ایجاد کند، مخصوصاً صداهایی مانند p ، b ،t و  d. هنگام ایجاد این صداها مطمئن شوید که آنها می‌توانند دهان و لب‌های شما را ببینند.
• زمانی که کودک شما بزرگ می‌شود و شروع به صحبت می‌کند، از کلماتی که در بازی‌ها و آهنگ ها یاد گرفته استفاده کنید تا به او در تمرین صداهای خاص کمک کند.
• با کودک خود بازی کنید یا آهنگهایی بخوانید که او را ترغیب می‌کند هوا را از طریق دهان خود بجای بینی بیرون دهد.
• هر زمان که با هم بازی می‌کنید با فرزند خود صحبت کنید. از جملات کوتاه استفاده کنید و کلمات کلیدی را تکرار کنید و آنها را تشویق کنید تا هنگام صحبت کردن به دهان و لب‌های شما دقت کنند.
• وقتی فرزند شما سعی می‌کند با شما ارتباط برقرار کند، صداها و کلمات را که می‌گویند شما به درستی تکرار کنید، اما به او نگویید که اشتباهی انجام داده، زیرا ممکن است در صحبت کردن در آینده او را مضطرب کند. شما همچنین می‌توانید با کپی کردن کلمات فرزند خود در پاسخ به رشد زبان آنها کمک کنید تا آنها متوجه شوند که چگونه این کلمات را درست ادا کنند.
• اگر فرزند شما هنوز نمی‌تواند صداهای جدیدی را ادا کند صبور باشید، عجله نکنید- این کار برای هر کودکی زمان می‌برد، حتی کوکانی که شکاف لب ندارند.
• به فرزند خود فرصت صحبت کردن دهید. بگذارید حرفشان را بزنند، جملاتشان را کامل نکنید یا از آنها نخواهید کلمات خاصی را ادا کنند، چرا که ممکن است از صحبت کردن دلزده شوند یا اینکه احساس کنند تحت فشار هستند. با این حال ، هنگامی که آنها صحبت خود را تمام کردند، صحبت را ادامه دهید- برای مثال، اگر فرزند شما می‌گوید “ماشین بابا”، می‌توانید با “بله، این ماشین بابا است” پاسخ دهید.
• ممکن است برخی از کودکان نتوانند صداهای خاصی را تولید کنند، بنابراین اگر پیشرفتی مشاهده نکردید، با گفتاردرمان صحبت کنید، ممکن است فرزند شما نیاز به جراحی یا نوع دیگری از درمان داشته باشد. از اصرار کردن به کودک برای صدایی که نمی‌تواند تولید کند، اجتناب کنید.
• فرزند شما باید نسبت به رشد گفتاری و زبانی خود احساس مثبت داشته باشد، بنابراین به یاد داشته باشید که تشویق کننده باشید و موفقیت‌ها را جشن بگیرید! هنگامی که فرزندتان به نقطه عطفی می‌رسد یا کلمه یا صدایی را به درستی می‌گوید، از او تعریف کنید تا بفهمد که چه کار درستی انجام داده است و او را تشویق به تکرار آن کنید.